Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Prynhawn da a chroeso, bawb, i'r Cyfarfod Llawn. Yr eitem gyntaf ar ein hagenda ni'r prynhawn yma yw'r cwestiynau i'r Prif Weinidog, ac mae'r cwestiwn cyntaf y prynhawn yma gan Rhys ab Owen.

Mae Llywodraeth Lafur Cymru wedi camu mewn i sicrhau cyllid ar gyfer y flwyddyn academaidd lawn i Ysgol Gymraeg Llundain. Ers dros ddegawd, mae mwy nag £1.2 filiwn wedi cael ei fuddsoddi i gadw'r Gymraeg yn fyw yn Llundain, a bydd y cymorth yn parhau er mwyn helpu'r gymuned i ddysgu, siarad a dathlu'n hiaith.

Diolch yn fawr, Brif Weinidog. Dwi'n falch bod y Llywodraeth wedi ymestyn y grant nawr hyd at ddiwedd mis Awst 2026, ond mae angen sicrwydd hirdymor ar yr ysgol. Wedi blynyddoedd heriol COVID, mae nifer y disgyblion yn cynyddu unwaith eto. Dyma'r amser i fuddsoddi yn yr ysgol. Mae'n llawer mwy na dim ond ysgol. Mae'n cynnal llwyth o ddigwyddiadau Cymraeg a diwylliedig, fel meithrinfa, aelwyd yr Urdd, gwersi dawnsio gwerin, côr, ac maen nhw'n llysgenhadon i ni mewn digwyddiadau o bwys yn Llundain.

Yr wythnos diwethaf, fe wnaeth Ysgrifennydd y Cabinet dros y Gymraeg sôn am fuddsoddi mewn dosbarthiadau Sadwrn, ond dyw dosbarthiadau Sadwrn ddim yr un peth ag ysgol gynradd amser llawn. Mewn dosbarth Sadwrn y gwnaeth addysg Gymraeg yng Nghaerdydd gychwyn, gyda Rhodri Morgan yn un o'r disgyblion cyntaf. Ond doedd hynna ddim yr un peth â'r ysgol yr aethoch chi a fi iddi, Brif Weinidog. Ac mae Ysgol Gymraeg Llundain yn ddiolchgar iawn am gefnogaeth Julie Morgan ar hyd y blynyddoedd. Does dim byd yn fwy effeithiol i sicrhau siaradwyr rhugl Cymraeg nag addysg Gymraeg lawn amser. Mae Ysgol Gymraeg Llundain wedi gwneud hynny am bron i 70 o flynyddoedd—cenhedlaeth ar ôl cenhedlaeth o siaradwyr Cymraeg rhugl sydd wedi gwasanaethu Cymru mewn sawl maes gwahanol. Gyda'r Llywodraeth yn ymrwymo i barhau i fuddsoddi yn y gymuned Gymraeg yn Llundain, a ydych chi'n fodlon ailystyried y penderfyniad, a'r ffordd orau i wneud hynny yw trwy fuddsoddi yn yr ysgol Gymraeg? Diolch yn fawr.

Diolch yn fawr. Dwi'n meddwl bod y ffaith ein bod ni wedi bod yn buddsoddi ers degawd a mwy yn dangos ein bod ni â diddordeb i sicrhau bod y Gymraeg yn parhau i fod yn iaith fyw yn Llundain. Ond dwi'n meddwl ei bod hi'n bwysig hefyd i danlinellu'r ffaith bod nifer y disgyblion wedi bod yn isel dros ben ers y pandemig. Y flwyddyn nesaf, dim ond 10 disgybl fydd yna, ac, wrth gwrs, mae gyda ni gyfrifoldeb fel Llywodraeth i wneud yn siŵr ein bod ni'n cyflwyno'r gwerth am arian mwyaf posibl o ran arian cyhoeddus. Felly, tra'n bod ni, wrth gwrs, yn gwerthfawrogi'r ymdrechion arbennig y maen nhw wedi'u gwneud—yn sicr, gyda Miri Mawr a'r gwaith y maen nhw'n ei wneud gyda'r ysgol feithrin, ac ati, ac rŷn ni wedi helpu gyda Dydd Miwsig Cymru, ac mae pethau eraill rŷn ni'n eu gwneud i helpu—dwi'n meddwl bod yn rhaid i ni fod yn realistig, a'r ffaith yw, pan mai dim ond 10 o ddisgyblion sydd yna, mae'n rhaid i chi ofyn cwestiynau ynglŷn â chynaliadwyedd.

Brif Weinidog, fe wnaethoch chi sôn yn eich ateb am nifer y plant oedd yn yr ysgol—tua 10 y flwyddyn nesaf. Dwi'n credu bod cyfrifoldeb ar Lywodraeth Cymru i sicrhau bod mwy o blant a rhieni yn dewis Ysgol Gymraeg Llundain yn y dyfodol, i weithio gyda'r ysgol i sicrhau bod dyfodol i'r iaith yn Llundain, nid dim ond yng Nghymru. Felly, pa waith y mae'r Llywodraeth yn ei wneud gyda'r ysgol i sicrhau bod dyfodol nid dim ond tan y flwyddyn nesaf, ond yn y dyfodol hirdymor hefyd?

Mae'n blaenoriaeth ni ar ddisgyblion yng Nghymru. Dyna ble rŷn ni'n mynd i ganolbwyntio ein gwaith ni. Dyna pam mai un o'r pethau rŷn ni'n ei wneud yw buddsoddi £11 miliwn i sefydlu darpariaeth trochi iaith. Felly, os yw pobl yn mynd i fyw yn Llundain a'u bod nhw eisiau dod nôl ac eisiau i'w plant nhw fynd i ysgol Gymraeg, mae yna gyfle iddyn nhw wneud hynny, os nad ydyn nhw wedi cael y cyfle yn Llundain i siarad Cymraeg, trwy'r canolfannau trochi yma. Mae £11 miliwn yn lot o arian. Dwi'n meddwl mai dyna'r ffordd well i ni fynd ati o ran sicrhau bod cyfle gan bobl sy'n mynd i fyw yn Llundain gael y cyfle i ddod nôl i fynd i ysgolion Cymraeg pan fyddan nhw'n dod adref.

Diolch i'r newidiadau y mae Llywodraeth Lafur Cymru wedi'u gwneud i'r contract deintyddol presennol i wella mynediad, fe wnaeth mwy nag 11,000 o gleifion newydd ar draws gorllewin Cymru weld deintydd NHS a chael cwrs llawn o driniaeth y llynedd. Roedd y rhain yn gyfran o'r cyfanswm o bron i 87,000 o gleifion a gafodd eu trin gan yr NHS ym maes deintyddiaeth yn Hywel Dda. Mae hynny'n dangos bod ein diwygiadau ni yn gweithio, ac rydyn ni'n cyflawni'r newidiadau mwyaf sylweddol i ddeintyddiaeth yn yr NHS ers talwm.

Cwestiynau nawr gan arweinwyr y pleidiau. Arweinydd y Ceidwadwyr, Darren Millar. 

Arweinydd Plaid Cymru, Rhun ap Iorwerth.

Ddydd Gwener diwethaf, fe wnes i gynnal cymhorthfa yn Harlech ac mi ddaeth etholwr draw ataf i yn sôn ei fod o wedi gorfodi mynd i mewn i ward Gogarth yn Ysbyty Gwynedd, oherwydd ei fod o mewn poen difrifol, a thra’n aros am wely, roedd o wedi gorfod eistedd am oriau maith am driniaeth, tan, yn y diwedd, aeth o i orwedd ar y llawr a mynd i gysgu ar lawr y ward. Ddaeth nyrsys â blancedi draw ato fo ac, ymhen oriau’n ddiweddarach, roedd aelodau staff diogelwch wedi dod a dweud bod dim hawl ganddo fe i orwedd ar y llawr a’i gario fo i fyny a’i roi mewn cadair, heb ystyried beth oedd y cyflwr oedd arno fo. Felly, yn amlwg, mae hwnna fel achos yn annerbyniol, ond mae’n digwydd yn llawer rhy aml ar draws Cymru, lle mae pobl yn gorfod aros yn y coridorau am driniaeth—yr hyn mae Cymdeithas Feddygol Prydain a’r Coleg Nyrsio Brenhinol wedi bod yn cyfeirio ato fel ‘corridor care’. Felly, ydych chi’n fodlon ymrwymo i gael gwared ar corridor care yn y tymor yma a sicrhau bod y Llywodraeth yma’n gwneud pob dim o fewn ei gallu er mwyn sicrhau bod corridor care yn dirwyn i ben?

Diolch yn fawr. Rŷn ni wedi bod yn glir ein bod ni ddim eisiau gweld corridor care yn digwydd. Rŷn ni wedi gwneud lot o waith i dreial sicrhau ein bod ni'n cael mwy o bobl drwy'r system yn gyflymach. Mae hwnna’n golygu cydweithio â llywodraeth leol i sicrhau bod y flow yna’n digwydd yn well. Dwi'n meddwl ei bod yn bwysig hefyd i danlinellu faint o apwyntiadau sy'n digwydd yn yr NHS a faint o bwysau sydd ar yr NHS: 2.7 miliwn o apwyntiadau mewn mis, mewn poblogaeth o 3 miliwn o bobl. Mi oedd y sefyllfa yna’n annerbyniol, ac, wrth gwrs, dwi yn gobeithio y bydd Betsi yn dilyn i fyny ar hynny ac yn sicrhau eu bod nhw'n gwneud yn well pan fydd yn dod i corridor care.

Gwnaeth Llywodraeth Lafur Cymru godi pryderon clir am yr effaith y gallai’r newidiadau hyn eu cael. Gwnaethom yr achos hwnnw’n uniongyrchol i’n cydweithwyr yn San Steffan, ac rydw i’n falch eu bod nhw wedi gwrando. Gadewch imi fod yn glir: fy swydd i, fel Prif Weinidog, yw rhoi fy ngwlad i o flaen fy mhlaid i, ac mi wnaf i wastad herio penderfyniadau os oes perygl iddyn nhw niweidio pobl yma.

Yn yr adolygiad gwariant diweddar, mi ddaru Llywodraeth y Deyrnas Unedig gyhoeddi y bydd £39 biliwn ar gael ar gyfer y rhaglen tai fforddiadwy yn Lloegr. Mae'r Gweinidog Gwladol dros Dai a Chynllunio yn San Steffan wedi egluro mai arian newydd ydy'r £39 biliwn yma. Mae cynyddu'r cyflenwad o dai cymdeithasol yn flaenoriaeth i Blaid Cymru, ond mae'ch Llywodraeth chi yn methu â chyflawni ei tharged o 20,000 o gartrefi cymdeithasol carbon isel, yn rhannol oherwydd nad ydy'r buddsoddiad yn ddigonol.

Mae cynyddu'r cyflenwad o gartrefi fforddadwy a buddsoddi mewn gwella stoc tai yng Nghymru yn wariant ataliol, ac mae methu mynd i'r afael â hyn yn creu costau mawr mewn meysydd eraill o'r gyllideb, gan gynnwys i'r gwasanaeth iechyd cenedlaethol. Felly, a fedrwch chi, Brif Weinidog, roi gwybod i ni beth ydy canlyniad ychwanegu £39 biliwn yn yr adolygiad gwariant diweddar ar gyfer Cymru o ran buddsoddi mewn tai cymdeithasol a fforddiadwy newydd? A oes gan eich Llywodraeth chi gynlluniau i flaenoriaethu buddsoddiadau canlyniadol i dyfu'r cyflenwad o dai cymdeithasol yng Nghymru?

Diolch yn fawr iawn. Mae hwn yn bwnc rŷm ni yn benderfynol o symud ymlaen gydag e. Mae gennym ni darged o gyrraedd 20,000 o dai cymdeithasol yn ystod tymor y Senedd yma. Mae'n mynd i fod yn stretsh, os ydyn ni'n onest. Os ydych chi'n edrych ar beth sydd wedi digwydd dros y blynyddoedd, rŷn ni wedi gweld lot o chwyddiant yn effeithio ar ein gallu ni i adeiladu'r tai yna, ond rŷn ni'n benderfynol o weld pa mor bell rŷn ni'n gallu mynd gyda'r rhain. Dyna pam mae arian ychwanegol eisoes wedi mynd mewn i adeiladu'r tai cymdeithasol yma. Roedd hi'n braf i ymweld ag Adra pan rôn i lan yn eich ardal chi'n ddiweddar i weld beth maen nhw'n ei wneud i sicrhau bod pobl yn gallu byw mewn tŷ fforddiadwy mewn ardal lle mae prisiau tai yn uchel iawn.

Diolch i'r Prif Weinidog.

Y datganiad a chyhoeddiad busnes sydd nesaf. Y Trefnydd sy'n gwneud y datganiad yma. Y datganiad busnes, felly, gan y Trefnydd. Jane Hutt.

Diolch yn fawr, Llywydd. Mae dau newid i fusnes yr wythnos hon. Mae'r Pwyllgor Busnes wedi cytuno y dylai cwestiynau i Gomisiwn y Senedd yfory gael eu gostwng i 10 munud. Yn ogystal, mae dadleuon yfory wedi cael eu had-drefnu. Mae busnes y tair wythnos nesaf wedi ei nodi yn y datganiad busnes, sydd ar gael i Aelodau yn electronig.

Trefnydd, dwi'n siŵr ein bod ni i gyd yn hynod o gyffrous ac yn edrych ymlaen at gêm gyntaf tîm pêl-droed Cymru yn yr Ewros—moment hanesyddol i Gymru. Yn sicr, mae yna gynnwrf wedi bod, ac mae nifer o gwestiynau. Hoffwn ofyn am ddatganiad gan y Gweinidog â chyfrifoldeb dros chwaraeon ynglŷn â'r cyllid sydd wedi ei ddosrannu gan y Llywodraeth i ddathlu a sicrhau gwaddol o'r ffaith fod tîm pêl-droed merched Cymru yn eu pencampwriaeth gyntaf erioed. Mi fyddwn i'n hoffi gwybod beth ydy'r targedau sy'n gysylltiedig â'r gwariant, sut bydd yr effaith yn cael ei fesur, a hefyd beth ydy cynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer eu presenoldeb yn y Swistir.

Diolch yn fawr am y cwestiynau pwysig iawn.

Diolch yn fawr, Natasha, a diolch yn fawr am godi'r mater pwysig iawn.

Ac yn olaf, Gareth Davies.

Diolch i'r Trefnydd. 

Eitem 3 heddiw yw datganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol, iechyd y geg mewn plant, a galwaf ar Ysgrifennydd y Cabinet, Jeremy Miles. 

Diolch, Dirprwy Lywydd. Pydredd dannedd a chlefyd y gymiau yw'r ddau brif glefyd o ran iechyd y geg, ac, yn aml, mae modd atal y ddau. Fel cymaint o glefydau eraill, mae amddifadedd yn un o'r ffactorau niweidiol sy'n cynyddu risg pobl, yn enwedig plant, o brofi iechyd y geg gwael. Rŷn ni hefyd yn gwybod, os yw plant yn tyfu'n oedolion heb unrhyw bydredd dannedd cronig neu glefyd y gymiau, eu bod yn llawer mwy tebygol o gynnal iechyd y geg da drwy gydol eu hoes. Dyna pam mae un Llywodraeth ar ôl y llall wedi defnyddio dulliau hirdymor sy'n canolbwyntio ar atal i wella iechyd ceg plant yng Nghymru.

Y Cynllun Gwên yw ein rhaglen sy'n seiliedig ar dystiolaeth i atal pydredd dannedd. Ysgolion a meithrinfeydd mewn ardaloedd difreintiedig sy'n cael eu targedu ganddi. Cafodd ei chyflwyno'n genedlaethol 15 mlynedd yn ôl. Mae timau rhaglen yn gweithio gyda theuluoedd a phlant ifanc o'u geni hyd nes y byddan nhw'n saith oed. Y nod yw rhoi'r sgiliau a'r wybodaeth iddyn nhw i arfer brwsio eu dannedd bob dydd a chynnal iechyd y geg da.

Mae'r rhaglen yn annog arferion da o ran hylendid y geg drwy roi cyngor, brwsys dannedd a phast dannedd fflworid i deuluoedd; annog rhieni i fynd â'u plant at y deintydd cyn iddyn nhw droi'n flwydd oed; annog plant i frwsio eu dannedd bob dydd a rhoi farnais fflworid ddwywaith y flwyddyn i blant sydd yn y feithrinfa neu'r ysgol gynradd yn ardaloedd y rhaglen. Bob blwyddyn, mae tua 76,000 o blant yn cymryd rhan yn y rhaglen brwsio dannedd dan oruchwyliaeth. Mae 343,000 o blant wedi cael farnais fflworid drwy'r rhaglen, ac mae 2.9 miliwn o becynnau cartref, sy'n cynnwys brwsys dannedd a phast dannedd fflworid, wedi cael eu dosbarthu.

Dirprwy Lywydd, byddai'n dda o beth i mi, ar y pwynt yma, ddiolch i'r timau deintyddol cymunedol sydd wedi darparu'r rhaglen arloesol hon dros y 15 mlynedd diwethaf. Hoffwn i ddiolch hefyd i'r holl ysgolion a'u staff sydd wedi ei chroesawu ac wedi sicrhau bod brwsio dannedd yr un mor gyffredin a gwneud y gofrestr bob bore.

Mae Cymdeithas Deintyddiaeth Bediatrig Prydain yn argymell y dylai pob plentyn gael archwiliad deintyddol erbyn eu bod nhw'n un oed, neu cyn gynted ag y bydd eu dannedd cyntaf yn ymddangos. Mae hyn, wrth gwrs, yn hollbwysig ar gyfer canfod problemau cynnar ac adeiladu arferion iach. Fodd bynnag, mae'r data diweddaraf yn dangos mai dim ond 48.5 y cant o blant yng Nghymru a gafodd mynediad at ofal deintyddol y gwasanaeth iechyd yn ystod y flwyddyn ddiwethaf. Mae mwy na hanner yn colli'r gofal sydd ei angen arnyn nhw.

Dwi wedi galw dro ar ôl tro i ymyrraeth gynnar a mynediad fod wrth wraidd strategaeth y Llywodraeth ar gyfer iechyd y geg. Mae nifer y triniaethau brys i blant yn cynyddu, tra bod apwyntiadau rheolaidd yn lleihau. Heb weithredu, mi ydym ni’n peryglu niwed hirdymor i iechyd ein plant.

Nid yw'r broblem yn ymwneud â chyfyngiad mynediad yn unig. Mae'n anghyfartal hefyd. Mewn rhai rhannau o Gymru, mae'r sefyllfa yn waeth fyth. Yn ardal Betsi Cadwaladr a Phowys, dim ond 39 y cant o blant a gafodd eu gweld gan ddeintydd y gwasanaeth iechyd y llynedd. Unwaith eto, rydyn ni'n gweld loteri cod post o ran gofal deintyddol. Felly, sut ydych chi, Ysgrifennydd Cabinet, am sicrhau tegwch gwasanaeth ledled Cymru?

Mae'r broblem yn fwy difrifol fyth i blant iau. Dim ond 38 y cant o blant dan bump oed yng Nghymru a gafodd eu gweld gan ddeintydd y gwasanaeth iechyd y llynedd. Yn ardal Betsi Cadwaladr, dim ond 29 y cant oedd y ffigwr hwnnw—y ganran isaf o unrhyw grŵp oedran. Mae'r blynyddoedd hyn yn hanfodol i ddatblygiad, ac mae methu gofal ar y cam hwn yn gallu arwain at ganlyniad gydol oes. Felly, pa gamau bydd yr Ysgrifennydd Cabinet yn eu cymryd i wella'r gwasanaeth yn ardal Betsi Cadwaladr yn benodol?

Diolch yn fawr am y datganiad. Mae hi'n gywir, dwi'n meddwl, i roi'r pwyslais ar raglenni ataliol ym maes iechyd y geg, ac mae yna waith clodwiw yn digwydd. Ond mae un o bob pedwar o blant 12 oed yn debygol o fod angen triniaeth ddeintyddol, fel rydych chi'n ei nodi yn eich datganiad eich hun. Y gwir amdani ydy nad ydy mynediad at driniaeth ddeintyddol ar gael i bob plentyn o bell ffordd, efo plant o deuluoedd incwm isaf yn dioddef waethaf.

Mae'r diffyg yma mewn gwasanaethau deintyddol ar gyfer plant yn Arfon yn un o'r materion a ddaeth i'm sylw i flynyddoedd yn ôl erbyn hyn, ac yn un o'r rhesymau pam y gwnes i gomisiynu adroddiad annibynnol i edrych ar broblemau deintyddiaeth yn y gogledd. Mi ddaeth yr adroddiad, fel y gwyddoch chi, i'r casgliad bod sefydlu ysgol ddeintyddol i hyfforddi deintyddion y dyfodol yn y gogledd yn rhan allweddol o wella'r sefyllfa, gan gynnwys ar gyfer plant.

Felly, ydych chi'n cytuno, yn ogystal â phwysleisio'r gwaith ataliol, bod angen cynyddu gweithlu'r dyfodol, y gweithlu deintyddol hwnnw? Fedrwch chi roi diweddariad am lle mae'r Llywodraeth arni o ran ystyried yr achos busnes am ysgol ddeintyddol yn y gogledd, sydd wedi cael ei gyflwyno gan brifysgolion Bangor ac Aberystwyth?

Diolch i'r Aelod am y cwestiwn yna. Llongyfarchiadau iddi hi am ei hymdrechion lobïo parhaus yn hynny o beth. Rwyf wedi darllen yr adroddiad, fel y mae'r Aelod yn gwybod, ac fe ges i gyfle i fod yn rhan fach o'r gynulleidfa ar gyfer y cyflwyniad y gwnaeth yr Aelod ei drefnu rai wythnosau yn ôl. Fel rwy'n deall, mae'r trafodaethau rhwng y prifysgolion a'r bwrdd iechyd yn parhau i fynd yn eu blaenau, ac mae'r trafodaethau yn digwydd i weld lle mae'r datblygiadau hynny. Mae'r Aelod yn gwybod fy mod i'n annog bod cydweithio'n digwydd. Does dim, ar hyn o bryd, cyllideb sydd ar gael i ariannu'r math o ddatblygiad sydd gan yr Aelod mewn golwg, ond rwy'n credu ei bod hi'n bwysig bod y cynnig yn datblygu fel ei fod e'n barod ar gyfer y cyfnod pan, rwy'n gobeithio, y bydd hynny'n gallu dod.

Fyddwn i ddim yn dweud fy hun mai'r her yw nad oes digon o ddeintyddion. Yr her greiddiol yw nad oes digon o'r deintyddion sydd gyda ni yn gwneud gwaith yn y gwasanaeth iechyd. Dyna sydd wrth gefn y diwygiadau pellach rŷn ni'n gobeithio eu cyflwyno, fel bod y cytundeb deintyddol yn fwy atyniadol i ddeintyddion allu darparu gwasanaethau yn y gwasanaeth iechyd. Dyna rŷn ni, yn sicr, eisiau ei weld, dyna rŷn ni'n gobeithio ei weld, ac rwy'n credu y gwnawn ni weld hynny. Bydd cyfle i gael trafodaeth bellach ar hynny pan fyddwn ni'n datgan canlyniad yr ymgynghoriad diweddar.

Hoffwn i ategu'r llongyfarchiadau i chi, Ysgrifennydd y Cabinet. Dwi wedi gweld gyda fy mhlant fy hun fudd y cynllun yma—mae ychydig llai o frwydr nawr yn y boreau a'r nosweithiau i frwsio dannedd y plant.

Mae'n broblem o hyd mewn rhai ardaloedd difreintiedig yng Nghaerdydd. Mae'n amhosib cael apwyntiad check-up cyson gyda'r gwasanaeth iechyd—dim ond apwyntiadau brys sy'n cael digwydd. Dŷch chi'n fwy ymwybodol na ni i gyd o deimladau cryf y deintyddion ynglŷn â'r contractau. Ro'n i'n cael check-up yr wythnos diwethaf, ac roedd y deintydd yn cael go arnaf fi, yn meddwl taw fy mai i oedd e. Roedd hi'n dweud ei bod hi'n gadael y gwasanaeth iechyd nawr oherwydd y cytundeb.

Ond i ategu sylwadau Joel James ynglŷn â'r deintydd teuluol yn dod i ben—eich bod chi'n methu mynd fel teulu cyfan at y deintydd—mae hynny'n mynd i gael ergyd ar deuluoedd. A hefyd y ffioedd gwahanol i blant. Roedd y deintydd ro'n i'n siarad â hi yn teimlo'n gryf iawn y dylai'r un ffi fod ar gyfer pob plentyn—nid bod rhai plant yn cael eu gweld yn fwy proffidiol na phlant eraill. Felly, sut ydych chi'n ymateb i hynny, Ysgrifennydd y Cabinet? Diolch yn fawr.

Dwi ddim yn adnabod y feirniadaeth honno o'r cytundeb. Dwi'n credu bod rhai o'r beirniadaethau sydd wedi cael eu gwneud ar lefel ymgyrch i'r cytundeb yn gamarweiniol. Bydd cyfle gyda ni i edrych ar y manylion go iawn ar ôl i ni ddatgan canlyniad yr ymgynghoriad hwnnw. Rwy'n sicr yn grediniol mai cyfrannu tuag at yr ateb mae'r cytundeb newydd yn ei wneud, nid gwneud y sefyllfa yn waeth.

Ac yn olaf, James Evans.

Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet.

Eitem 4 yw'r datganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a’r Gymraeg ar y dull gweithredu o ran cyllideb 2026-27. Galwaf ar Ysgrifennydd y Cabinet, Mark Drakeford.

Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Rwy'n falch heddiw o roi diweddariad i'r Aelodau ar waith paratoi Llywodraeth Cymru ar gyfer cyllideb 2026-27. Yn ogystal â bodloni gofynion y Rheolau Sefydlog i roi amserlen ar gyfer gosod y gyllideb ddrafft a'r gyllideb derfynol, byddaf hefyd yn nodi'r dull o weithio sy'n sail i'r amserlen honno wrth i ni baratoi ar gyfer y gyllideb olaf yn nhymor y Senedd hon. 

Ar 14 Hydref, bydd Llywodraeth Cymru'n cyhoeddi'r gyllideb ddrafft amlinellol. Bydd hon yn nodi'r dyraniadau ar lefel prif grŵp gwariant ar gyfer pob Ysgrifennydd Cabinet. Ar 3 Tachwedd, bydd y gyllideb ddrafft manwl yn cael ei chyhoeddi. Bydd hon yn nodi cynlluniau gwario ar lefel gwariant cyllidebol. Ar ôl gwaith craffu gan y Senedd hon, bydd y gyllideb derfynol yn cael ei chyhoeddi ar 20 Ionawr 2026. Bydd dadl a phleidlais yr wythnos ganlynol, ar 27 Ionawr. 

Rwy'n falch fy mod i heddiw wedi gallu rhannu manylion sylweddol am y ffordd y byddwn yn mynd ati gyda'r gyllideb hon. Mae hyn yn llawer cynt yn ystod y cylch nag sydd wedi digwydd yn y blynyddoedd diweddar. Rwyf eisoes wedi cael trafodaethau cynnar gydag Aelodau o'r holl bleidiau gwleidyddol yn y Senedd hon, ac rwy'n ddiolchgar am y cyfle hwnnw. Byddaf i nawr yn dechrau'r gwaith paratoi manwl ar gyfer cyhoeddi'r gyllideb ddrafft ac yn edrych ymlaen at gyflwyno hon i chi ym mis Hydref. 

Diolch yn fawr i Heledd Fychan, Dirprwy Lywydd.

Hoffwn i wneud cyfraniad byr mewn ymateb i'r datganiad yma heddiw ar ran y Pwyllgor Cyllid.

Yn y cyfamser, o ran yr hyn sydd wedi cael ei ddweud heddiw, ac er fy mod yn sylweddoli mai mater i'r Llywodraeth nesaf yw hyn, byddwn i'n ddiolchgar pe gallai'r Ysgrifennydd Cabinet amlinellu os bydd penderfyniadau Llywodraeth y Deyrnas Unedig i ddychwelyd at adolygiadau gwariant aml flwyddyn yn golygu y bydd y broses gyllidebol mewn dau gam, yn ei farn ef, yn cael ei mabwysiadu'n fwy rheolaidd, fel na fydd yn rhaid aros am saith mlynedd arall am yr un nesaf.

Hefyd, er ein bod yn gwerthfawrogi cyllideb gynharach, a allwch chi esbonio sut y byddwch chi'n cynllunio ar gyfer, ac yn adlewyrchu, unrhyw newidiadau i'r cyllid a allai fod ar gael yn dilyn cyllideb hydref y Deyrnas Unedig, sy'n debygol o gael ei chyhoeddi ar ôl i'r gyllideb amlinellol gael ei chyhoeddi? 

Ac yn olaf, allwch chi fanylu ar effaith penderfyniadau gwariant a threthiant a wneir yng nghyllideb hydref y Deyrnas Unedig ar eich cynlluniau cyllideb drafft, a sut y byddwch chi'n sicrhau bod gennych chi'r hyblygrwydd i ymateb i unrhyw newidiadau sylweddol yn eich cyllideb derfynol? Diolch yn fawr.

Diolch yn fawr i Peredur Owen Griffiths, Dirprwy Lywydd. 

Wrth gwrs, dwi'n cytuno gyda beth ddywedodd Cadeirydd y pwyllgor. Dwi ddim eisiau gweld saith mlynedd yn mynd ymlaen heb gael y proses rŷn ni wedi ei amlinellu heddiw, a dwi'n meddwl bydd penderfyniadau bydd y Senedd newydd yn gallu eu gwneud, achos byddan nhw'n gwybod nawr am yr amserlen y mae'r CSR wedi rhoi o'n blaen ni, ac rŷn ni'n gwybod mai bwriad Llywodraeth y Deyrnas Unedig yw cael CSR arall bob dwy flynedd. So, bydd hwnna yn rhoi cyfleon sydd ddim wedi bod gyda ni i gynllunio ac i roi yn eu lle systemau newydd yma yn y Senedd, a dwi'n ddiolchgar am y cyfleon rŷn ni wedi eu cael i drafod hynny gyda'r Pwyllgor Cyllid, ac fel dywedais i yn y datganiad, dwi wedi ysgrifennu at Gadeirydd y pwyllgor gyda rhai syniadau newydd rŷn ni eisiau cael y cyfle i'w trafod hefyd. Y broblem o gael ein cyllideb drafft ni cyn cyllideb y Deyrnas Unedig yn yr hydref—. Mae yn creu problemau i ni, ond rŷn ni wedi wynebu'r problemau yna nawr am flynyddoedd, a dwi'n siŵr bydd ffordd ymlaen i ni ei wneud e ac adlewyrchu yn y gyllideb derfynol unrhyw bethau y bydd yn rhaid i ni eu gwneud ar ôl gweld beth fydd yng nghyllideb y Deyrnas Unedig. Ac fel dywedais i, dwi'n mynd i roi rhai pethau yn y gyllideb ddrafft i ddelio ag unrhyw newidiadau ar ochr trethi sy'n debygol o gael eu gwneud yn yr hydref yng nghyllideb y Deyrnas Unedig, a dwi'n edrych ymlaen at gael trafodaethau gyda'r Pwyllgor Cyllid yn ystod yr hydref hefyd.

Ac yn olaf, Alun Davies.

Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet.

Eitem 5 sydd nesaf, Rheoliadau Deddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 (Eithriadau ac Amrywio Terfynau Gwariant Ymgyrch) (Cymru) 2025, a galwaf ar Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Thai i wneud y cynnig—Jayne Bryant.

Nid oes unrhyw siaradwyr eraill. Felly, y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes, felly derbynnir y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Eitem 6 yw'r cynnig cydsyniad offeryn statudol o ran y Gorchymyn Diwygio Deddfwriaethol (Datgelu Data Gofal Cymdeithasol Oedolion) 2025. A galwaf ar Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Thai i wneud y cynnig. Jayne Bryant.

Galwaf ar Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, Mike Hedges.

Galwaf ar Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Thai i ymateb. 

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes, felly derbynnir y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Eitem 7 yw cynnig i amrywio trefn ystyried gwelliannau Cyfnod 3 y Bil Tomenni Mwyngloddiau a Chwareli Nas Defnyddir (Cymru). Galwaf ar y Dirprwy Brif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig i wneud y cynnig. Huw Irranca-Davies.

Felly, y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes. Felly, derbynnir y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gan nad oes unrhyw bleidleisiau y prynhawn yma, bydd egwyl fer nawr, cyn dechrau trafodion Cyfnod 3. Caiff y gloch ei chanu bum munud cyn inni ailymgynnull. Byddwn yn annog yr Aelodau i ddychwelyd i'r Siambr yn brydlon, os gwelwch yn dda.

Dwi'n credu ein bod ni'n barod i roi cychwyn ar Gyfnod 3 y Bil Llety Ymwelwyr (Cofrestr ac Ardoll) Etc. (Cymru). Mae'r grŵp cyntaf o welliannau yn ymwneud â phwerau i estyn y Ddeddf i ddocfeydd ac angorfeydd. Gwelliant 67 yw'r prif welliant yn y grŵp. Dwi'n galw ar Sam Rowlands i gynnig y prif welliant ac i siarad am y grŵp.

Does gyda fi ddim siaradwyr eraill oni bai am yr Ysgrifennydd Cabinet nawr i siarad ar y grŵp yma. 

Sam Rowlands i ymateb. 

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 67? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Felly, fe gymrwn ni bleidlais ar welliant 67. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn, felly mae gwelliant 67 wedi ei dderbyn. Grŵp 2 yw'r grŵp nesaf—[Torri ar draws.] Mae gwelliant 67 wedi ei wrthod, mae'n ddrwg gyda fi; fy nghamgymeriad i oedd hynny. Roedd y nymbyrs yn glir. Felly, mae gwelliant 67 wedi ei wrthod.  

Grŵp 2 yw'r grŵp nesaf o welliannau, yn ymwneud ag adolygu'r Ddeddf. Gwelliant 65 yw'r prif welliant yn y grŵp. Peredur Owen Griffiths sy'n cynnig y prif welliant. 

Yr Ysgrifennydd Cabinet nawr, Mark Drakeford.

Peredur Owen Griffiths i ymateb.

Jest i ddweud 'diolch yn fawr' i bawb am eu cydsyniad i'r gwelliant yma, ac a fedrwn ni ei symud o i bleidlais, os gwelwch yn dda?

Y cwestiwn, felly, yw: a ddylid derbyn gwelliant 65? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes. Felly, mae gwelliant 65 wedi'i dderbyn.

Fe fyddwn ni'n symud ymlaen nawr i grŵp 3 o welliannau. Mae'r grŵp yma'n ymwneud â phartneriaethau a chyrff anghorfforedig. Gwelliant 1 yw'r prif welliant yn y grŵp. Yr Ysgrifennydd Cabinet sy'n cynnig y prif welliant yma.

Does gyda fi ddim siaradwyr yn y grŵp yma. Dyw'r Ysgrifennydd y Cabinet ddim eisiau ateb ei hunan. Felly, y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 1? A oes unrhyw wrthwynebiad? Nac oes. Felly, mae gwelliant 1 wedi'i dderbyn.

Byddwn ni'n mynd ymlaen nawr i grŵp 4 o welliannau. Mae'r rhain yn ymwneud â chofrestr o ddarparwyr llety ymwelwyr. Gwelliant 2 yw'r prif welliant yn y grŵp yma, a'r Ysgrifennydd Cabinet sy'n cynnig y gwelliant yma eto. 

Ysgrifennydd y Cabinet i ymateb i'r ddadl.

Y cwestiwn, felly, yw: a ddylid derbyn gwelliant 2? A oes unrhyw wrthwynebiad? Nac oes. Felly, mae gwelliant 2 wedi'i dderbyn.

Gwelliant 3. Yn cael ei symud yn ffurfiol gan yr Ysgrifennydd Cabinet?

Yn ffurfiol.

Ydy. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 3? A oes gwrthwynebiad? Nac oes. Gwelliant 3, felly, wedi'i dderbyn.

Gwelliant 53. Yn cael ei symud, Ysgrifennydd Cabinet?

Symud.

Ydy, mae e. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 53? A oes gwrthwynebiad? Nac oes. Felly, gwelliant 53 hefyd wedi'i dderbyn.

Y pumed grŵp o welliannau nawr, ac mae'r gwelliannau yma'n ymwneud â chosbau. Gwelliant 4 yw'r prif welliant yn y grŵp, ac rwy'n cynnig bod gwelliannau 4 i 16 yn y grŵp yma'n cael eu gwaredu ar y cyd. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu hynny? Na, does dim gwrthwynebiad, ac felly byddwn ni'n eu gwaredu nhw ar y cyd pan ddown ni i'r pleidleisio. Felly, yr Ysgrifennydd Cabinet i gynnig gwelliannau 4 i 16.

Does gen i ddim siaradwyr yn siarad ar y grŵp yma. Y cwestiwn, felly, yw: a ddylid derbyn gwelliannau 4 i 16? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu hynny? Nac oes. Felly, mae'r gwelliannau yna i gyd wedi'u derbyn.

Sy'n caniatáu i ni symud ymlaen i welliant 17. Ydy e'n cael ei symud yn ffurfiol gan yr Ysgrifennydd Cabinet?

Symud.

Ydy, mae e. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 17? Unrhyw wrthwynebiad? Nac oes. Felly, gwelliant 17 wedi'i dderbyn.

Luke Fletcher, ydy gwelliant 116 yn cael ei symud?

Symud.

Ydy, mae e. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 116? Unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Felly, fe gawn ni bleidlais ar welliant 116. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 12, neb yn ymatal a 39 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 116 wedi'i wrthod. 

Ydy gwelliant 18 yn cael ei gynnig?

Symud.

Ydy, gan yr Ysgrifennydd Cabinet. A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 18? Nag oes. Felly, mae gwelliant 18 wedi'i basio.

Ydy gwelliant 19 yn cael ei symud?

Cynnig.

Ydy, mae'n cael ei gynnig. A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 19? Nag oes. Mae gwelliant 19 wedi'i dderbyn.

Gwelliant 20, a ydy e'n cael ei symud?

Cynnig.

Ydy, mae e. Unrhyw wrthwynebiad i welliant 20? Nag oes. Mae felly'n pasio.

Sam Rowlands, gwelliant 68, a ydy e'n cael ei gynnig yn ffurfiol?

Cynnig.

Ydy, mae e. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 68? Unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Felly, mi wnawn ni symud i bleidlais ar welliant 68. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 24, neb yn ymatal a 27 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 68 wedi ei wrthod.

Y grŵp nesaf o welliannau yw'r grŵp sy'n ymwneud â chyfraddau'r ardoll. Gwelliant 69 yw'r prif welliant yn y grŵp, a Sam Rowlands sy'n cynnig y gwelliant.

Ysgrifennydd y Cabinet i ymateb i'r grŵp yma.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 69? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Fe gymrwn ni bleidlais ar welliant 69. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Mae gwelliant 69 wedi ei wrthod.  

Grŵp 7 o welliannau sydd nesaf. Mae'r rhain yn ymwneud ag esemptiadau ac ad-daliadau. Gwelliant 70 yw'r prif welliant yn y grŵp yma a Sam Rowlands sy'n cynnig. 

Yr Ysgrifennydd Cabinet sydd nawr yn siarad.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 70? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Mi wnawn ni gymryd pleidlais ar welliant 70. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 24, neb yn ymatal, 27 yn erbyn. Mae gwelliant 70 wedi ei wrthod.

Gwelliant 71—ydy e'n cael ei symud, Sam Rowlands?

Ydy, mae wedi'i symud. A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 71? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Cymerwn ni bleidlais ar welliant 71. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 24, neb yn ymatal, 27 yn erbyn. Mae gwelliant 71 yn cael ei wrthod. 

Gwelliant 72.

Ydy mae e. Oes gwrthwynebiad i welliant 72? [Gwrthwynebiad.] Oes. Cymerwn ni bleidlais ar welliant 72. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Ac felly mae gwelliant 72 wedi ei wrthod.

Ydy gwelliant 73 yn cael ei symud, Sam Rowlands?

Ydy, mae e. Oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae e, felly fe wnawn ni gymryd pleidlais ar welliant 73. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Mae gwelliant 73 wedi ei wrthod.

Ydy gwelliant 74 yn cael ei gynnig, Sam Rowlands?

Ydy, mae e. Oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae e. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 74? Rwyf wedi gofyn y cwestiwn yn barod, felly rwy'n gwybod yr ateb. Agor y bleidlais ar welliant 74. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Ac felly mae gwelliant 74 wedi ei wrthod.

Sam Rowlands, gwelliant 75.

Ddim yn cael ei symud, ac felly fydd yna ddim pleidlais ar welliant 75.

Mae gwelliant 76 yn cael ei symud.

Oes gwrthwynebiad i welliant 76? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad, felly fe gymerwn ni bleidlais ar welliant 76. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Mae gwelliant 76 wedi ei wrthod.

Gwelliant 77, Sam Rowlands.

Wedi cael ei symud. Ydy e'n cael ei wrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Ydy. Mae yna wrthwynebiad. Gymerwn ni bleidlais ar welliant 77. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 77 wedi ei wrthod.

Ydy gwelliant 78 yn cael ei symud?

Ydy, mae e. Ydy e'n cael ei wrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Ydy. Agor y bleidlais ar welliant 78. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Mae gwelliant 78 yn cael ei wrthod.

Ydy gwelliant 79 yn cael ei symud, Sam Rowlands?

Ydy, mae e. Ydy e'n cael ei wrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Ydy, mae e. Agorwn ni'r bleidlais ar welliant 78. [Torri ar draws.] Gwelliant 79. 

Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Ac felly mae gwelliant 79 wedi ei wrthod.

Gwelliant 80, Sam Rowlands.

Ydy, mae'n cael ei gynnig. Ydy e'n cael ei wrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Ydy. Agor y bleidlais ar welliant 80. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 80 wedi ei wrthod.

Grŵp 8 yw'r grŵp nesaf o welliannau. Mae'r rhain yn ymwneud â gwelliannau amrywiol. Gwelliant 21 yw'r prif welliant, a'r Ysgrifennydd Cabinet sy'n cynnig y gwelliant yma. Mark Drakeford.

Does gen i ddim siaradwyr ar y grŵp yma, ac felly y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 21? A oes unrhyw wrthwynebiad? Nac oes. Felly, mae gwelliant 21 wedi ei dderbyn. 

Ydy gwelliant 81 yn cael ei symud gan Sam Rowlands? 

Ydy, mae e. Oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Agor y bleidlais, felly, ar welliant 81. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Mae gwelliant 81 wedi ei wrthod.

Grŵp 9 sydd nesaf. Mae'r grŵp yma o welliannau yn ymwneud ag ychwanegu swm ychwanegol at gyfradd yr ardoll. Gwelliant 82 yw'r prif welliant yn y grŵp yma. Sam Rowlands sy'n siarad i'r gwelliant.

Sam Rowlands sy'n ymateb i'r ddadl. Diolch.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 82? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Fe gawn ni bleidlais ar welliant 82. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 82 wedi ei wrthod.

Ydy gwelliant 83 yn cael ei symud, Sam Rowlands?

Mae gwelliant 83 heb ei symud. Felly, wnawn ni ddim cael pleidlais ar welliant 83.

Ydy gwelliant 84 yn cael ei symud?

Ydy, mae e. A oes gwrthwynebiad i welliant 84? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Os derbynnir gwelliant 84, bydd gwelliant 85 yn methu. Oes, mae yna wrthwynebiad, felly, agor y bleidlais ar welliant 84. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 84 wedi ei wrthod. 

Ydy gwelliant 85 yn cael ei symud, Sam Rowlands?

Ydy, mae e. A oes gwrthwynebiad i welliant 85? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 85. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Mae gwelliant 85 wedi ei wrthod.

Ydy gwelliant 86 yn cael ei symud, Sam Rowlands?

Ydy, mae e. A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yn wrthwynebiad. Fe gymerwn ni bleidlais ar welliant 86. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Mae gwelliant 86 wedi ei wrthod.

Sam Rowlands, gwelliant 87.

Na, dyw e ddim yn cael ei symud. Felly, fydd yna ddim pleidlais.

Gwelliant 118, Sam Rowlands.

Ydy, mae e'n cael ei symud. A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae e. Agor y bleidlais ar welliant 118. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 118 wedi ei wrthod.

Ydy gwelliant 88, Sam Rowlands, yn cael ei symud?

Na, dyw gwelliant 88 ddim yn cael ei symud. 

Gwelliant 113, Luke Fletcher, ydy e'n cael ei symud? Dyw gwelliant 113 ddim yn cael ei symud, felly fydd yna ddim pleidlais.

Gwelliant 22, Ysgrifennydd y Cabinet, ydy e'n cael ei symud?

Ydy, mae e. A oes gwrthwynebiad i welliant 22? Nac oes, does yna ddim. Felly, mae gwelliant 22 wedi'i dderbyn.

Sam Rowlands, gwelliant 119. 

Ydy, mae'n cael ei symud. A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Agor y bleidlais, felly, ar welliant 119. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 119 wedi'i wrthod.

Ydy gwelliant 120 yn cael ei symud?

Ydy, mae e. Ydy e'n cael ei wrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae gwrthwynebiad. Felly, agor y bleidlais ar welliant 120. O blaid 13, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 120 wedi'i wrthod.

Gwelliant 121, Sam Rowlands. Na, dyw e ddim yn cael ei symud. Felly, dim pleidlais.

Dyw gwelliant 122 ddim yn cael ei symud gan Sam Rowlands.

Mae gwelliant 23, Ysgrifennydd y Cabinet, yn cael ei symud.

A oes gwrthwynebiad? Na, dim gwrthwynebiad. Mae gwelliant 23 yn cael ei dderbyn.

Grŵp 10 sydd nesaf. Mae'r degfed grŵp o welliannau yn rhoi cyfrif am yr ardoll a thalu’r ardoll. Gwelliant 114 yw'r prif welliant yn y grŵp hwn, a Luke Fletcher sy'n cynnig y prif welliant yma.

Yr Ysgrifennydd Cabinet sy'n ymateb nawr.

Luke Fletcher sy'n ymateb.

Y cwestiwn, felly, yw: a ddylid derbyn gwelliant 114? A oes unrhyw wrthwynebiad? Nac oes. Gwelliant 114 wedi'i dderbyn.